CUMHURİYET'İN MANZARASI PROGRAMINDA PROF. DR. AHMET ŞİMŞEK'LE GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE TARİHYAZIMI KONUŞULDU
Zeytinburnu Kültür Sanat’ta bu sezon birbirinden kıymetli konuklarla Cumhuriyetimizin 100 yılının konuşulduğu Cumhuriyet’in Manzarası programının dördüncü konuğu Prof. Dr. Ahmet Şimşek oldu. Asım Öz’ün sunduğu program 30 Ocak akşamı saat 19.30’da başladı.
BU TEZ, POLİTİK BİR TEZDİR
Asım Öz’ün moderatörlüğünü üstlendiği programda, Cumhuriyetimizin 100 yıllık serüveninde tarihyazımının gelişimi, devraldığımız miras ve bugüne kadar tarihyazımının kırılma noktaları konuşuldu. Adım adım tarihimizin farklı dönemlerinde tarihyazımı anlayışının ele alındığı programda Prof. Dr. Ahmet Şimşek, “Türk tarih tezi, aslında yeni kurulmuş bir cumhuriyetin, bu cumhuriyeti yaşatacak vatandaşları yetiştirmek için yararlanmış olduğu iki önemli araç olarak tanımlayabileceğimiz, eğitimin yanına tarihi eklemesiyle beraber gelişir. 1930’ların başındaki gerek Türk tarih tezi gerekse Güneş Dil Teorisi olarak adlandırdığımız kültüre ilişkin modernleşme çabaları. Aslında modernleşmekten öte biraz millî bir kültür hamlesini gerçekleştirmeye dönük Asyatik, daha Türkçü, daha millî olarak tanımlayabileceğimiz bir yapıyı içerir. Türk tarih tezi de bu çerçevede, özellikle Anadolu’yu işgal etmiş emperyalist devletlere karşı en azından onların kendi kaynaklarından, oryantalistlerin kaynaklarından, yola çıkarak Türklerin aslında sanıldığı gibi barbar ya da sarı ırktan medeniyet üretemeyen bir kavim olmadığını, bunların birer Batılı uydurması olduğunu ve Anadolu’dan Türkleri atmanın arka planını oluşturmak için kullanıldığına dikkat çeker. Bu tez, politik bir tezdir. Bu tezi okurken, zamanın şartları çerçevesinde yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin ne yapmaya çalıştığı ile ilişkili okumanın anlamlı olacağını düşünüyorum.” sözleri ile Türk tarih tezi hakkında bilgiler verdi.
HER TARİHÇİ HER DÖNEMİN ZİHNİYETİ İÇERİSİNDE TARİHİ YENİDEN YAZAR
Prof. Dr. Şimşek, tarihyazımının her dönem farklı anlayışlarla şekillenmesine şu sözlerle değindi: “Hangi dönemde, hangi konular ön plandaysa ‘yenilikler, modalar, trendler, zihniyet’ ön plandaysa tarihçiler de tarihyazımını bu şekilde, buna uydurarak, bundan etkilenerek gerçekleştiriyorlar. Çünkü tarihçi, döneminin insanı demem şundan kaynaklı: tarihçi de bir insan. Elbette ki bir kültür içerisinde doğuyor. Bir değer normları, zihniyetle yoğruluyor ama bunun yanında her insan gibi onun da bir ikbal beklentisi var, bu ikbalini temin etme çabası içerisinde. O da gündemde ne varsa, hangi olaylar varsa onlara odaklanarak çalışma yolunu tercih ederek bunu yapmaya çalışıyor. Dolayısıyla tarihyazımı açısından söylenebilecek şey, herhalde bu genelleme yanlış olmaz, her tarihçi her dönemin zihniyeti içersinde tarihi yeniden yazar, yeniden oluşturur.”
Program, Prof. Dr. Ahmet Şimşek’in izleyicilerden gelen soruları yanıtlaması ile son buldu.
PROF. DR. AHMET ŞİMŞEK KİMDİR?
14 Kasım 1975’te Karapınar’da doğdu. 1987’de Gazi Mustafa Kemal (Devrim) İlkokulu’nu bitirdi. 1990’da Karapınar Lisesi Ortaokulu’ndan, 1993’de ise Karapınar Lisesi Sosyal Edebiyat Bölümünden mezun oldu. 1997 yılında Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Fakültesi Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümünden (Tarih yan alanı) lisans diploması aldı. Üniversitede öğrenciyken derslerinde çok başarılı sayılmazdı, başarılı bir “okur”du.
2000 yılında Gazi Üniversitesi’nde Tarih Eğitimi alanında yüksek lisans mezunu oldu. Tezi tarihsel hikâyelerin eğitimsel işlevleri üzerinedir. 2006’da aynı üniversitede “Tarihsel Zaman Kavramının Öğrencilerde Gelişimi” başlıklı doktora tezini verdi. 2010’da tarih eğitimi doçenti, 2016’da ise profesör oldu. Şimşek, 2022’de ikinci doçent unvanını Eğitimin Sosyal ve Tarihi Temelleri disiplininden aldı. Gazi, Ahi Evran, Marmara, Sakarya, İstanbul üniversitelerinde çalıştı.
Yazar son 13 yıldır tarihyazımı ve metodolojisi alanında çeşitli editöryal çalışmalar ve çalıştaylar düzenledi. Tarih eğitimi, tarihçilik, eğitim tarihi, sosyal bilgiler öğretimi, hayat bilgisi öğretimi alanlarında akademik yayınlarına devam etmektedir. TUHED (Turkish History Educational Journal) ile tarihyazımı dergilerinin Başeditörüdür. Her yıl ayrı bir üniversitenin ev sahipliğinde temalı olarak düzenlenen Tarihyazımı Çalıştaylarının eş başkanı, ISHE (International Symposium on History Education) aktif kurul üyesidir.
Şimşek, 2016-2019 yılları arasında Eğitim Fakülteleri Programları Akreditasyon Derneği (EPDAD) yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı. 2017’den beri YÖKAK (Yüksek Öğretim Kalite Kurulu) için çalışmaktadır. İzleme-değerlendirme ve akreditasyon süreçlerinde takım başkanı, değerlendirici ve izleyici olarak görev almaktadır. Şimşek, akademide yöneticilik pozisyonlarından özellikle uzak durmaktadır. Buna rağmen 2011-2016 yılları arasında bölüm başkanlığı, 2021-2023 yılları arasında ise İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Senatörü olarak görevlerini yapmıştır. Bunun yanında İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa’da Sosyal Bilimler Etik Kurul üyeliği ve Akademik Yayın Teşvik Komisyon üyeliği görevlerini de yerine getirmektedir.
Bunlar dışında yazarın yüzü aşkın makalesi, bildirisi ve başka kitaplarda bölümleri vardır. Pek çok doktora ve yüksek lisans öğrencisi yetiştirmiş ve yetiştirmektedir. Akademinin sahip olduğuna inandığı, “ortak aklı” ön plana çıkaran çalışmaları özellikle önemsemektedir. Halen, İstanbul Üniversitesi–Cerrahpaşa, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesinde Profesör Doktor olarak çalışmaktadır.
