article/header_images/3afbce77157e4a3dbf26ab98af544e4c.pngarticle/featured_images/29d0191c78ea448b87f7b2a3f3893e71.png

ZEYTİNBURNU KÜLTÜR SANAT’TA “SAĞ SİYASET” KAVRAMI KONUŞULDU

19 Ekim 2021
youtube-icon

Asım Öz’ün sunduğu “Kavramların İzinde” söyleşi serisinin 18 Ekim’deki konuğu Prof. Dr. Mahmut Hakkı Akın’dı. Türk siyaset düşünce dünyası için önemli kavramlardan biri olan “Sağ Siyaset” üzerine bir söyleşi gerçekleştirildi. Kavramın doğuşu, dünyada ve Türkiye’de algılanış biçimlerine değinildi.

Sağ ve Sol Algısının Doğuşu

Asım Öz, sağ sol tartışmalarının Soğuk Savaş dönemine özgü kalıplarla ele alındığını belirtti. “1990’larla solun bittiği anlayışıyla birlikte sağla ilgili tartışmaların mahiyeti değişiyor. Mesele aktüel açıdan neye tekabül ediyor? Dünya siyasetinde sağ ve sol ilk olarak nasıl ortaya çıktı, nasıl anlamlandırıldı? Bunun Türkiye toplumunda özellikle 1960’lardan sonraki serencamı hakkında neler söylenebilir?” diye sordu.

Prof. Dr. Mahmut Hakkı Akın, sağ siyasetle ilgili hem düşünce hem de siyasi partiler, örgütlenmeler anlamında sol temelli bir tanımlama yapıldığını söyledi. “Bu yaklaşım Soğuk Savaş dönemindedir ve komünizm odaklıdır. Meselenin böyle reddedilemez bir tarafı var. Ama bu eksik bir kurgu ve buradan yola çıkarak sağdan bahsedemeyiz. Türk siyasetinde sağ için belirlenmiş bir tanımlama var ve buna sağ isminin verilmesi ne kadar doğru tartışmalıdır. Türkiye’nin günümüzdeki parlamentosuna bakıldığında sağ ve sol ayrımı yapmak pek mümkün değil. 1960’lardan sonra sağ ve sol ayrımının yapıldığını söylemek mümkün. Siyasallığın kendisi, zorunlu olarak bir taraftarlık üreteceği için siyasi bölünme ve siyasi partilere kaynaklık etmek anlamında sağ ve sol söz konusudur. Fransa parlamentosunda kralın sağında aristokratların, solunda da halk temsilcilerinin yer almasıyla ilgili bir konumlanma var. Dünya siyasi literatüründe de sağ ve soldan daha fazla kabul görmüş bir ayrışmadan da bahsedemeyiz. Her toplumda sağ ve sol ayrımı vardır. Ancak toplumların özeline, kendi iç dinamik yapılarına baktığımız zaman sağ ve solun anlamları, toplumun biraz kendi toplumsallığı biraz da kendi iktisadi yapısı üzerinden okunup, tasnifleniyor. Kavramın merkez sağ, aşırı sağ gibi eğilimleri yanında görsel olarak ifade edilebilmesi için şekiller, semboller de oluşturulmuştur. Bunlar ülkeden ülkeye değişir. Türkiye’ye geldiğimiz zaman sadece iktisadi bağlam değil toplumsal hareketlilik de toplumun siyasallığını başka şekilde anlamlandırıyor. İç içe geçişler ve Batıdaki gibi sınıfsal yapıya sahip olmamamız meseleyi başka türlü ele almayı gerektiriyor. Türkiye’de siyasette esas ayrım sağ-sol olmadı. Türkiye’de bu bir tasnifleme, gruplamadır ama asıl ayrımın sağ-sol olmadığını düşünüyorum.” dedi.

Akın, 19. yüzyılda değişimin olduğunu, Sosyalizmin ortaya çıkmasıyla solun ayrımlarının daha net şekilde ortaya koyulduğunu zikretti. “Sosyalizmin en iddialı yanlarından biri evrenselliktir. Sosyalizmin karşısında yer alan, daha aristokrasiden gelen, sentezi siyasi arenada daha muhafazakâr olan sağın tutumlarına bakıldığında daha yerlici taraf olduğu görülür. Zaten sol ve sağ arasında birisinin daha uluslararası diğerinin daha yerel olduğuna dair kabuller vardır. Bu durum Türk siyaseti için de geçerlidir. Türk sağına kaynağı itibariyle baktığımızda üç temel ideoloji görüyoruz: Muhafazakârlık, İslamcılık ve Milliyetçilik. Bunlarla karşılaşılmasında Cumhuriyet dönemindeki değişimin etkisi tabii ki söz konusudur. Çünkü bu ideolojilerin tarihsel ve toplumsal tecrübeden etkilenen tarafları vardır. Türk sağı için milliyetçiliği paravan gibi görüyorum. Onun içinde muhafazakârlık ve İslamcılık iç içe geçen bir durum. Bunlar zamanla kendi aralarına mesafe koymaya çalışmışlar, belli gruplar ortaya çıkarmışlardır. İfadelerimi bu üç siyasi hareketliliğin, aynı zamanda toplumsal hareketlilik olduklarını düşünerek söylüyorum. Bu üç ideolojinin aynı zamanda Türkiye’deki sağın kaynakları ve hafızası olduklarını düşünüyorum.”

Sağ ve Sol Algısı Arasındaki Farklar

Asım Öz, Türkiye’de sağcılar şeklinde değil de daha çok solcular diyerek cümlelerin kurulmaya başlandığını belirtti. “Soğuk Savaş’ın bitiminden sonraki süreci anlamlandırmak için sağ ve solun temel ayrımlar olduğu düşünülür. Sol günümüzde de herkesin dikkatini çekebilecek değerlerle, sağ ise daha olumsuz, negatif değerlerle temsil ediliyor. Solun değerleri olarak eşitlik, özgürlük, dayanışma, insanın dünyayı değiştirebilecek özellikleri sayılıyor. Sağın değerleri olarak ise aşkın değerler, gelenek, kurulu düzenin korunması gibi özellikleri sıralanıyor. Buradan da iktisadi, siyasi konumlanmalar oluyor ve insanlar sağ ya da sol olarak nitelendiriliyorlar. Türkiye’de ise ayrımın dine ilişkin tutumla doğrudan ilişkisi var. Bu çerçevede solun genelde pozitif, sağın da negatif ele alınmasını nasıl yorumluyorsunuz?” diye sordu.

Akın, Türkiye’de sağ ile ilgili literatürün çoğunun sol yayınevlerine ait olduğunu söyleyerek konuşmasına devam etti. “Bu yüzden sağ hakkında bir kurgu söz konusu olduğunu söyleyebilirim. Haliyle de tarihsel yönden sağın çarpıtılması gibi bir durum var. Türkiye’de meselenin merkeze çekildiği odak nokta din aslında. Çünkü sol diye kullanılan kavram sosyal demokrasi, sosyalizmle ilgili olarak değil, daha ziyade komünizm ve Sovyetler Birliği ekseninde tartışılıyor. Fakat genel anlamda Marksizm ve komünizm meselesi bizde iktisadi ya da felsefi bir mesele olarak tartışılmaz. Bence biraz tarihsel şuur altı var. Solun değerleri, insani taleplerdeki değişimlere karşılık geliyormuş gibi görünüyor. Fakat bir taraftan da muhafazakârlıktan gelen düzenin değişmesinin toplumlara belli maliyetlerinin olabileceği, oturmuş düzen fikrinin kolay bir şekilde değişmesinin insanlara mutluluk getirmeyeceği noktaları siyasi ayrışmanın meydana getirdiği çelişkilerin zemininde duruyor. Zaten bunların etrafında taraftarlık ortaya çıkıyor. Geçmişten gelen değerler kültüre mal edildikleri zaman insanın anlam dünyasının kaynakları oluyorlar. Bunlar kökünden gitsin diye bir tartışmayı radikal bir şekilde yaptığınızda değişimci oluyorsunuz. Ama bu hep yapıcı olmayabiliyor.”

Kavramların İzinde - Konuk: Prof. Dr. Mahmut Hakkı Akın / Sunan: Asım Öz

Etkinlikleri Pdf Olarak İndir

Seçmiş olduğunuz ay ile ilgili tüm etkinlikleri katalogdan görebilirsiniz

Zeytinburnun'nda Ramazan 2024 Ayı
Broşürü

Hemen İndir

Sıralama Seçenekleri

Zeytinburnun'nda Ramazan 2024

Karne Festivali 2024

Kültür Sanat Kursları 2023 - 2024

3. ON5SIFIR7 FİLM HAFTASI

Mayıs - Haziran 2023

Zeytinburnun'nda Ramazan 2023

Kültür Sanat Kursları 2022-2023

Kültür Sanat Kursları 2021-2022

Mayıs - Haziran 2022

Mayıs - Haziran 2021

Kültür Sanat Kursları 2020-2021

Kültür Sanat Kursları 2019-2020

Kültür Sanat Kursları 2018-2019

Kültür Sanat Kursları 2017-2018

Kültür Sanat Kursları 2016-2017

Kültür Sanat Kursları 2015-2016

Kültür Sanat Kursları 2014-2015

Toprakla Şiir Yazmak

Mevlana’nın Aşk Çağrısı

Sıralama Seçenekleri

Lalezar - Rauf Tuncer

Geleceğin Ustaları 10

Fahreddin Paşa Medine Müdafii

Artı'k Sanat - Metin Aşoğlu

Yıl Sonu Kataloğu 2022 - 2023

Yıl Sonu Kataloğu 2021 - 2022

Yıl Sonu Kataloğu 2020 - 2021

ZKS Kültür Sanat Yıllığı 2023

Edebiyat ve Milli Mücadele Sempozyumu

“Yâ Şehr-i Ramazan” Hat Sergisi

Derin Yüzey - İlhan Aydan

Yeldeğirmenlerine Karşı - M. Zahit Büyükişliyen

Mohammed Imad Sergisi

Asker ve Ressam - Mehmet Ali Laga

Fevzi Karakoç - At'a Senfoni

Geleceğin Şifreleri - Hüsamettin Koçan

Mükemmel Boşluk - Hakan Şarkdemir Resim Sergisi

Formreform - İsmet Yedikardeş Retrospektifi

Hattat Mustafa Halim Özyazıcı

Kitaplar ve Kağıtlar

10 Yılda Yarışma Fotoğrafları Seçkisi

Mebus ve Şair Mehmet Âkif Ersoy

Zeytinburnu'nun 50 Yılı

Kültür ve Sanat Hayatımızda Ebüzziya Ailesi

Eski Evler ve Sokaklar

Medeniyetler Kapısı Mardin

Sanat ve Yaşamın İzinde

Şehre Tarih Düşmek

İrem Minyatür Sergisi

Sübhan Tespih Sergisi

Afrika’da Alınteri

Hakimiyet-i Milliye Timsali Bayrak

Gölgenin Tasarımı

Tophane İşi Lülecilik

Yerler ve Gökler Minyatür Sergisi

Katman Kat-ı Sergisi

Kültürel Semboller

Harflerin İzinde Hat Sergisi

Geleneğe Çağdaş Yorumlar

Bizde ve Dünyada Madalya Heykeltıraşlığı

Uluslararası Cam ve Kağıt Sanatları Sergisi

Geçmişten Günümüze Neyzen Emin Dede

Hayattan İzler Resim Sergisi

Ebruda İstanbul Düşleri Sergisi

Taner Alakuş ve Öğrencileri Minyatür Sergisi

Altın Laleler Ebru Sergisi

Sıralama Seçenekleri

Zeytinburnun'nda Ramazan 2024

Lalezar - Rauf Tuncer

Karne Festivali 2024

Geleceğin Ustaları 10

Fahreddin Paşa Medine Müdafii

Artı'k Sanat - Metin Aşoğlu

Kültür Sanat Kursları 2023 - 2024

Yıl Sonu Kataloğu 2022 - 2023

Yıl Sonu Kataloğu 2021 - 2022

Yıl Sonu Kataloğu 2020 - 2021

ZKS Kültür Sanat Yıllığı 2023

3. ON5SIFIR7 FİLM HAFTASI

Mayıs - Haziran 2023

Edebiyat ve Milli Mücadele Sempozyumu

“Yâ Şehr-i Ramazan” Hat Sergisi

Derin Yüzey - İlhan Aydan

Zeytinburnun'nda Ramazan 2023

Yeldeğirmenlerine Karşı - M. Zahit Büyükişliyen

Mohammed Imad Sergisi

Asker ve Ressam - Mehmet Ali Laga

Fevzi Karakoç - At'a Senfoni

Kültür Sanat Kursları 2022-2023

Kültür Sanat Kursları 2021-2022

Geleceğin Şifreleri - Hüsamettin Koçan

Mayıs - Haziran 2022

Mükemmel Boşluk - Hakan Şarkdemir Resim Sergisi

Formreform - İsmet Yedikardeş Retrospektifi

Hattat Mustafa Halim Özyazıcı

Kitaplar ve Kağıtlar

10 Yılda Yarışma Fotoğrafları Seçkisi

Mayıs - Haziran 2021

Mebus ve Şair Mehmet Âkif Ersoy

Zeytinburnu'nun 50 Yılı

Kültür ve Sanat Hayatımızda Ebüzziya Ailesi

Kültür Sanat Kursları 2020-2021

Eski Evler ve Sokaklar

Medeniyetler Kapısı Mardin

Sanat ve Yaşamın İzinde

Kültür Sanat Kursları 2019-2020

Şehre Tarih Düşmek

Kültür Sanat Kursları 2018-2019

Kültür Sanat Kursları 2017-2018

İrem Minyatür Sergisi

Sübhan Tespih Sergisi

Afrika’da Alınteri

Hakimiyet-i Milliye Timsali Bayrak

Kültür Sanat Kursları 2016-2017

Gölgenin Tasarımı

Tophane İşi Lülecilik

Yerler ve Gökler Minyatür Sergisi

Katman Kat-ı Sergisi

Kültürel Semboller

Kültür Sanat Kursları 2015-2016

Kültür Sanat Kursları 2014-2015

Harflerin İzinde Hat Sergisi

Toprakla Şiir Yazmak

Geleneğe Çağdaş Yorumlar

Mevlana’nın Aşk Çağrısı

Bizde ve Dünyada Madalya Heykeltıraşlığı

Uluslararası Cam ve Kağıt Sanatları Sergisi

Geçmişten Günümüze Neyzen Emin Dede

Hayattan İzler Resim Sergisi

Ebruda İstanbul Düşleri Sergisi

Taner Alakuş ve Öğrencileri Minyatür Sergisi

Altın Laleler Ebru Sergisi

Kapat
zksm
zeytinburnu belediyesi
Bizi Sosyal Medyadan Takip Edin